CD&V-Kamerlid Servais Verherstraeten heeft vier wetsvoorstellen klaar om kiezers van 75 jaar en ouder toe te laten om per brief te stemmen. Dit wil hij mogelijk maken voor de federale, de regionale en de Europese verkiezingen. De christendemocraten willen zo de participatie van ouderen in verkiezingen verhogen. 75-plussers behouden in het voorstel ook het recht om per volmacht of in persoon te stemmen.
Verherstraeten: “Een gezonde democratie betrekt zoveel mogelijk burgers in de verkiezingen. Iedere stem moet gehoord worden. Leeftijd, moeilijk te been zijn of gebrek aan vervoersmogelijkheden mogen niemand beletten om zijn stem te laten horen. Vandaag maken senioren om die redenen helaas al te vaak geen gebruik van hun stemrecht. Daarom willen we hen met een briefstem een derde mogelijkheid geven om in verkiezingen te participeren, naast een stem in persoon of per volmacht. Buitenlandse voorbeelden tonen onmiskenbaar aan dat dit leidt tot grotere betrokkenheid bij de verkiezingen.”
Senioren, en zeker de oudste kiezers, maken meer dan andere kiezers gebruik van stemmen per volmacht. Velen zijn minder goed te been en verplaatsen zich moeilijker naar het stembureau. CD&V wil hen in de toekomst ook de vrijheid geven om per brief te stemmen. Ze behouden ook de mogelijkheid om per volmacht of in persoon te stemmen.
Stemmen per brief is vandaag één van de vijf mogelijkheden van de kiesgerechtigde Belgen in het buitenland om bij de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers hun stem uit te brengen.
Met het voorstel zouden kiezers van 75 jaar en ouder voor de verkiezingen van de Kamer van volksvertegenwoordigers samen met hun oproepingsbrief een formulier te bezorgen waarin zij kunnen aangeven om per brief te stemmen en een stembiljet. Indien zij ervoor opteren om per brief te stemmen, is deze keuze definitief. In dat geval kunnen zij vanzelfsprekend geen gebruik meer maken van de andere stemwijzen. De kiezers die per brief stemmen, bezorgen het ingevulde en ondertekende formulier en in een afzonderlijke retouromslag hun stembiljet aan de voorzitter van het hoofdkieskringbureau.
In verschillende landen kunnen bepaalde kiezers (naast zij die in het buitenland resideren) of zelfs alle kiezers per brief stemmen. Voorbeelden van Europese landen waar alle kiezers per brief kunnen stemmen zijn Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, IJsland en het Groothertogdom Luxemburg. In Spanje kunnen de kiezers per brief stemmen voor de Europese, regionale en lokale verkiezingen. Buiten Europa zijn onder meer de Verenigde Staten en Canada landen waar alle kiezers per brief kunnen stemmen. Telkens zorgt de mogelijkheid om via brief te stemmen voor een toename in participatie bij verkiezingen.
Absenteïsme bij verkiezingen
Het verhogen van de participatie van burgers in de democratie is één van de voornemens van deze regering. Het absenteïsme bij verkiezingen is ondanks opkomstplicht nog steeds hoog. Wellicht is ouderdom een belangrijke factor in het niet opdagen bij de stembureaus. In ons land zijn ongeveer 950.000 inwoners 75 jaar of ouder. Dat is 8,2% van de totale bevolking. Door de vergrijzing zal dit cijfer komende jaren nog stijgen.
Bij de verkiezingen voor de Kamer van volksvertegenwoordigers in 2019 gingen 949.076 kiezers niet naar de stembus of 11,6% van de ingeschreven kiezers. In 2014 waren er dat 851.278 of 10,6% van de ingeschreven kiezers.
Voor de verkiezingen van het Vlaams Parlement, het Waals Parlement en het Brussels Hoofdstedelijk Parlement in 2019 daagden respectievelijk 379.502, 342.590 en 97.286 kiezers niet op in de stembureaus of respectievelijk 7,8%, 13,4% en 16.5% van de ingeschreven kiezers. In 2014 was het absenteïsme voor elk van deze parlementen lager: 7,5% voor het Vlaams Parlement, 12,1% voor het Waals Parlement en 13.4% voor het Brusselse Hoofdstedelijk Parlement.
Voor de verkiezingen van het Parlement van de Duitstalige Gemeenschap in 2019 boden 6.938 kiezers zich niet in een stembureau aan of 14,0% van de ingeschreven kiezers. In 2014 bedroeg het absenteïsme 13,6%.
CD&V-Kamerfractieleider Servais Verherstraeten wil dat de regering de sluiting van de gevangenis van Hoogstraten herbekijkt. De beslissing om die te sluiten in de huidige context van overbevolking is een vergissing, zegt hij.
Cd&v-Kamerleden Servais Verherstraeten en Jan Briers hebben een voorstel van bijzondere wet ingediend om de benoemingsvoorwaarden voor de rechters in het Grondwettelijk Hof te hervormen. In het voorstel van cd&v staat dat voortaan alle rechters jurist moeten zijn, moet niet langer de helft van de rechters oud-politicus zijn, kunnen voortaan ook advocaten rechter in het Grondwettelijk Hof worden, worden de taalvereisten aangescherpt en de quota met betrekking tot het aantal vrouwelijke rechters eerlijk verdeeld over de taalgroepen.
CD&V wil de bouw van kerncentrales van de vierde generatie mogelijk maken. Kamerleden Leen Dierick en Servais Verherstraeten dienden hierover een wetsvoorstel in.